Klaagschriftprocedure invordering rijbewijs

 

Regelmatig voert ons kantoor klaagschriftprocedures tegen een ingevorderd rijbewijs. Maar wat is zo’n klaagschrift nou eigenlijk?

In geval van een verdenking van rijden onder invloed van alcohol of drugs of na forse snelheidsovertredingen (overschrijding van de vastgestelde maximum snelheid met 50 km of meer door een bestuurder van een motorrijtuig anders dan een bromfiets of een overschrijding van de maximum snelheid met 30 km of meer door een bestuurder van een bromfiets), kan indien door de overtreding de veiligheid op de weg ernstig in gevaar is gebracht, de politie de afgifte van het rijbewijs vorderen. Hetzelfde geldt na een weigering om mee te werken aan een ademanalyse.

Het ingevorderde rijbewijs wordt door de politie samen met het opgemaakte proces-verbaal aan de officier van justitie gezonden. De officier van justitie is vervolgens verplicht om binnen 10 dagen de zaak te beoordelen en te beslissen of tot teruggave van het rijbewijs kan worden overgegaan. De beslissing van de officier van justitie wordt per post aan de verdachte toegezonden. Wordt het rijbewijs teruggegeven, dan is het van belang pas weer te gaan rijden zodra het rijbewijs daadwerkelijk terug in het bezit is. Mogelijk ontvangt de verdachte op een later moment nog wel een uitnodiging voor een gesprek met de officier van justitie (een zogeheten OM-zitting) of een dagvaarding voor een politierechterzitting, maar dat is ter beoordeling van de officier van justitie.

Wanneer de officier van justitie besluit het rijbewijs niet terug te geven, maar langer in te houden, dan staat in de brief van de officier van justitie daarover vermeld dat het rijbewijs voor een aantal maanden zal worden ingehouden. Tegen deze beslissing tot inhouding van het rijbewijs kan de verdachte een klaagschrift bij de rechtbank indienen. Zo’n klaagschrift is in feite niet meer dan een brief waarin eventuele bezwaren tegen de invordering en inhouding van het rijbewijs worden opgesomd en toegelicht. Vaak wordt dit klaagschrift gebruikt om uit te leggen dat een verdachte om persoonlijke redenen (denk aan behoud van een baan of een voor een eigen onderneming) dringend over zijn rijbewijs moet beschikken.

Van de indiening van een klaagschrift moet een akte worden opgemaakt. Dit gebeurt in de praktijk door een medewerker van de centrale informatiebalie van de rechtbank waar het klaagschrift wordt ingediend. Dit is rechtbank die is gelegen in het arrondissement waarin het strafbare feit is gepleegd. De centrale informatiebalie zendt het klaagschrift daarna door naar de raadkamer van de rechtbank (afdeling strafrecht). Vervolgens wordt er een zitting bij de rechtbank ingepland. De verdachte en zijn advocaat worden uitgenodigd om deze zitting bij te wonen en het klaagschrift toe te lichten. Tijdens de zitting kunnen de rechter en de officier van justitie nog vragen stellen. Vaak heeft de officier van justitie voorafgaand aan de zitting al schriftelijk kenbaar gemaakt wat het standpunt van het openbaar ministerie is ten aanzien van het verzoek om teruggave van het rijbewijs.

De rechtbank zal bij haar beslissing een afweging moeten maken tussen het persoonlijk belang van de verdachte om zijn rijbewijs versneld terug te krijgen en het maatschappelijk belang, waaronder het belang van de verkeersveiligheid. Aan het einde van die zitting krijgt de verdachte meteen te horen wat de uitspraak van de rechter is. Als de rechter beslist dat het rijbewijs kan worden teruggegeven in afwachting van de inhoudelijke behandeling van de strafzaak, dan zal het klaagschrift gegrond worden verklaard en wordt de instructie gegeven aan het openbaar ministerie om het rijbewijs terug te geven. Er mag pas weer worden gereden zodra het rijbewijs per post terug is ontvangen. Als de rechter vindt dat het belang van de verkeersveiligheid zwaarder moet wegen en daarom het rijbewijs niet wordt teruggegeven, dan wordt het klaagschrift ongegrond verklaard. Tegen de beslissing van de rechtbank is geen rechtsmiddel meer mogelijk.

Mocht het rijbewijs naar aanleiding van een klaagschrift worden teruggegeven, dan betekent het niet dat alle risico’s voor het rijbewijs van de baan zijn. Er zal namelijk nog een inhoudelijke behandeling van de strafzaak met betrekking tot de verkeersovertreding plaatsvinden. Tijdens die volgende zitting bestaat nog altijd de kans dat een rechtbank in het kader van de strafoplegging besluit om iemand de ontzegging van de rijbevoegdheid op te leggen. In geval u een zwaarwegend belang heeft bij het behoud van uw rijbewijs, is het daarom verstandig om tijdig een advocaat te raadplegen.